Toprağın İşlevini Yitirmesine Sebep Olan Faktörler

Toprak ve çevresel kalitedeki olumsuzluklar tarımsal üretime miktar ve kalite olarak yansır. Üretim deseninde değişiklikler oluşturur. Tüm unsurlar gıda güvenliğini tehdit eder. Toprağın özelliğini ve işlevini kaybetmesinde birçok faktör etkili olabilir:

• Asitleşme
• Tuzluluk
• Toprak Erozyonu
• Toprak Biyoçeşitliğin Azalması
• Kirlilik
• Sıkışma
• Geçirimsizlik
• Bitki Besin Maddesi Dengesinin Bozulması
• Toprakta organik karbon kaybı

İklim Değişikliğinin Toprak Üzerine Etkisi Nedir?

Yağışın azalması ve sıcaklığın artması ile topraktaki yarayışlı nem azalır ve bitki su gereksinimi artar.

Tuzluluk ile toprak yüzeyinin kaplayan bitki örtüsü sınırlanır ve verim %90 oranında düşer. Organik madde azalır, toprağın verimliliği azalır.

Doğal denge bozulur, biyolojik çeşitlilik azalır ve ekosistem olumsuz etkilenir.

Toprak ve çevresel kalitedeki olumsuzluklar tarımsal üretime miktar ve kalite olarak yansır. Üretim deseninde değişiklikler oluşturur. Tüm unsurlar gıda güvenliğini tehdit eder.

Nitrat Birikimi

Azot (nitrat): Bu madde birçok ülkede et ve süt ürünlerinde koruyucu madde olarak kullanılmaktadır.

Ayrıca çeşitli bitkilere verilen nitrat gübreler, bitki-toprak-su üçlüsü yoluyla insanlara geçmektedir.

Nitrat birtakım reaksiyonlar sonucu inşalarda kansere neden olmaktadır.

Toprak Karbonunun Önemi

Toprak organik karbonu direk olarak topraktaki organik maddenin seviyesi ile ilişkilidir ve bu yüzden toprak organik karbonu genellikle topraktaki organik maddenin ölçüsüdür. Toprak organik maddesi soluma, fotosentez ve çözünme gibi karşılıklı birbirini etkileyen ekosistem işlemlerinin bir sonucudur. Fotosentezin atmosferik karbon dioksiti bitki biokütlesine bağladığı yerde tüm bu işlemler toprak organik karbonunun farklı şekilde etkiler.

Toprağın aynı zamanda karbon depolama organı olarak iklim değişimlerinin sınırlandırılması açısından, ayrıca dünyanın dengesinin sağlanması bakımından önemsenmesi ve korunması gerekir. Toprak bilimcileri olarak toprak verimliliğinin sağlanmasında ve sürdürülebilirliğinde en önemli parametre olarak toprak organik karbonunu göstermektedir. Toprak Organik karbonun artırılmasında, verimliliğinin artırılmasında ve gıda güvenliğinin sağlanmasında önemini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Toprak erozyonunun azaltılması,
• Toprak organik madde içeriğinin zenginleştirilmesi,
• Toprak alkalileşmesi ve tuzlulaşmasının önlenmesi, en aza indirilmesi ve hafifleştirilmesi,
• Toprak asitleşmesinin en aza indirilmesi,
• Toprak kirliliğinin önlenmesi,
• Toprak biyolojik çeşitliliğinin korunması ve geliştirilmesi,
• Toprak besin maddesi dengesi ve döngülerinin teşvik edilmesi,
• Toprak yüzeyi mühürlenmesinin (Örn., asfaltlaşma ve betonlaşma gibi faaliyetler sonucu toprak sistemindeki her türlü enerji akışının (su ve hava giriş-çıkış döngülerinin engellenmesinin)) en aza indirilmesi
• Toprak sıkışmasının azaltılması ve önlenmesi (toprak canlılarını barındıran, hava ve suya bağlı her türlü toprak fonksiyon ve ekosistemlerinin işlevselliğini sağlayan boşluklar dağılımının iyi bir şekilde idame edilmesi)
• Toprak ve su yönetiminin iyileştirilmesi

Ne Yapabiliriz?

Koruyucu tarımsal üretim modellerinin yaygınlaştırılması, yönlendirici politikaların uygulamaya alınması, yasal düzenlemelerin yapılması, teknik elemanların ve üreticilerin eğitilmesi geleceğimiz için önem arz etmektedir. Bu açıdan resmi kurumlar, karar verici merciiler kadar sivil toplum örgütleri, üretici birlikleri ve bizlerin yaşanılabilir bir çevre için bireysel sorumluluk alarak, toprağın korunması sağlanmalıdır. Toprak insanın gıda kaynağı olarak görülmelidir. En önemlisi, toprakta karbon tutulmasını artırıcı çalışmaların yapılması gerekir.